Toshkent va Toshkent viloyati filtrsiz ko‘mir va mazut yoqishdan xalos etiladi
Hozirda havo tarkibini o‘n minglab tonna ifloslantiruvchi moddalar to‘ldirmoqda.
Ekologiya vazirligi ko‘mir va mazut yoqish orqali havoning ifloslanishiga qarshi kurashish bo‘yicha ma’lumotlarni e’lon qildi.
Atmosferaga ifloslantiruvchi moddalar chiqarayotgan sanoat korxonalari, issiqlik va elektr stansiyalari, issiqxonalar va boshqa obyektlar faoliyatini baholash bo‘yicha ishchi guruhlar tuzilgan. Ishchi guruhlar tarkibiga ekologiya, energetika, soliq, FVV, IIV, hokimliklar va boshqa tuzilmalarning 748 nafar mas’ul xodimi kiritilgan.
Toshkent shahrida 388 ta, Toshkent viloyatida 845 ta, jami 1233 ta I va II toifali sanoat korxonalari mavjud bo‘lib, ular yiliga 5,3 million tonna ko‘mir iste’mol qiladi. Ularning 838 tasiga (Toshkent shahrida 361 ta, Toshkent viloyatida 477 ta) filtrlar o‘rnatilgan. 7 ta IES va 9 ta issiqlik markazidan 3 tasi to‘liq tabiiy gazda, qolgan 6 tasi esa tabiiy gaz va mazutda ishlaydi.
To‘qqizta qozonxona va ToshIESda filtrlar yo‘q, o‘tgan qishda ular 262 ming tonna mazut yoqib yuborgan. Oqibatda atmosferaga 7 ming tonna ifloslantiruvchi moddalar chiqarildi.
Toshkent viloyatidagi Angren va Yangi Angren issiqlik elektr stansiyalari yiliga 5 million tonna ko‘mir yoqadi, shundan atigi 70 foizi filtrlardan o‘tadi. Bu 135 ming tonna ifloslantiruvchi moddalar chiqarilishiga olib keladi.
Toshkent shahri va Toshkent viloyatidagi qozonxonalar va elektr stansiyalarida filtrlarni o‘rnatish va yangilash dasturini amalga oshirishni jadallashtirish, muddatlarni 2028-yildan 2026-yil sentyabrgacha qisqartirish belgilandi. Natijada tozalash samaradorligi darajasi 95-99% ga yetadi.
Ko‘mirni yoqish atmosferaga katta zarar yetkazadi. 1 t ko‘mir yonganda havoga 1-5 kg chang zarrachalari (PM2,5, PM10), 100-300 kg gacha kul, 5 kg azot oksidlari, 30 kg oltingugurt oksidlari va boshqa chiqindilar chiqadi. 4 sotixli issiqxonani isitish uchun mavsumda o‘rtacha 8-9 tonna ko‘mir sarflanadi. Mazut neftni qayta ishlash jarayonida olinadigan oxirgi fraksiya bo‘lib, uning nomi so‘zma-so‘z «qoldiq chiqindi» degan ma’noni anglatadi. Iqlim o‘zgarishi va zamonaviy ekologik talablar sharoitida undan foydalanishga bo‘lgan yondashuv tubdan qayta ko‘rib chiqilmoqda.
Avvalroq Toshkentda hid va havo ifloslanishiga qarshi kurash boshlangani haqida xabar berilgandi. Ekologiya inspektorlari kuz-qish mavsumida muntazam ravishda shinalarni yoqib yuboradigan issiqxonalar bo‘ylab reydlarni allaqachon boshlagan. Shuningdek, Toshkent zararli korxonalardan xalos etiladi: ular viloyatga ko‘chiriladi. Yangi sanoat zonalari bo‘sh yerlarda tashkil etiladi.
Izohlar