Davlat yoki xususiy tibbiyot: o‘zbekistonliklar nimani afzal ko‘radi? — ijtimoiy so‘rovnoma
NOVA24 jurnalisti Toshkent aholisi o‘rtasida so‘rov o‘tkazib, ular tibbiy xizmat sifati haqida qanday fikrda ekanini aniqladi.
O‘zbekistonda tibbiyotni isloh qilish bo‘yicha zarbdor 90 kunlik boshlandi. Rasmiylar yangi yondashuvlar, raqamlashtirish va shifokorlar uchun sharoitlarni yaxshilashni va’da qilmoqda. Bularning barchasi real o‘zgarishlarga umid bag‘ishlaydi.
Bemorlar ularni his qilyaptimi? Haqiqatan ham shifokorga borish, yordam olish va malakaga bo‘lgan ishonchni his qilish osonlashdimi?
Odamlar hamon davlat poliklinikalariga murojaat qilyaptimi yoki xususiy pullik markazlarni tanlayaptimi? Balki ular shifokorlarga borishdan qochib, o‘z-o‘zini davolash va xalq tabobatiga murojaat qilishar?
Ushbu savollarga javob berish uchun NOVA24 jurnalisti navbatda turgan, shifokor izlayotgan va har kuni shu tanlovni amalga oshirayotganlarga murojaat qilishga qaror qildi.
Nima deyishyapti?
Ushbu postni Instagram orqali tomosha qiling
Ko‘pgina respondentlar klinikani tanlashda ular uchun muassasaning maqomi emas, balki ma’lum bir shifokorning professionalligi muhim ekanligini ta’kidladilar. Ba’zilar ta’kidladi: agar mutaxassis ishonch uyg‘otsa — u xususiy yoki davlat tizimida ishlayotganidan qat’i nazar, unga murojaat qilishga tayyor.
Xususiy klinikalar, so‘ralganlarning bir qismining fikriga ko‘ra, ko‘pincha e’tiborli munosabat va samaraliroq davolashni ta’minlaydi. Biroq bunday xizmatlarni hamma ham sotib ololmaydi va bu borada moliyaviy omil hal qiluvchi ahamiyatga ega.
Shu bilan birga, davlat poliklinikalari aralash baholarni keltirib chiqarishda davom etmoqda. Respondentlarning ba’zilari befarq munosabat va rasmiy yondashuv haqida gapirgan bo‘lsa, boshqalari tizimning haddan tashqari yuklanganligi va ayrim mutaxassislarning yetarlicha mas’uliyatsizligi tufayli yuzaga kelgan tibbiy xatolar holatlari haqida gapirgan.
Ba’zi ishtirokchilar muammolar tizimli xarakterga ega deb hisoblab, umuman olganda shifokorlarning o‘zlarini ayblamasliklarini ta’kidladilar: zaif motivatsiya, ortiqcha yuk, resurslarning yetishmasligi. “Qanday yaxshi bo‘lishini xohlasak, shunday bo‘lib chiqdi”, degan fikrlar yangradi, islohotlar hozircha muassasalarning faqat tashqi ko‘rinishiga ta’sir qiladi, mohiyatini o‘zgartirmaydi.
Xulosa
Bildirilgan fikrlar shuni ko‘rsatadiki, O‘zbekistonda sog‘liqni saqlash tizimiga bo‘lgan munosabat noaniqligicha qolmoqda. Shu bilan birga, ko‘pchilik o‘zgarishlarni kutishni nafaqat tashqi o‘zgarishlar bilan, balki tizim ichidagi chuqur o‘zgarishlar bilan ham bog‘laydi.
So‘rov tanishuv xarakteriga ega. Unda Toshkent shahri aholisi va mehmonlari ishtirok etdi. Javoblar respondentlarning shaxsiy qarashlarini aks ettiradi va butun aholining statistik umumlashtirilgan pozitsiyasi emas.
Izohlar