O‘zbekistonda sog‘liqni saqlash tizimini takomillashtirish bo‘yicha ishlar olib boriladi

Shavkat Mirziyoyev 19-avgust kuni sog‘liqni saqlash tizimini isloh qilish va tibbiy xizmat sifatini oshirish bo‘yicha taqdim etilgan takliflar bilan tanishdi, deb xabar bermoqda prezident matbuot xizmati.

Ma’lumotlarga ko‘ra, hozirda katta yuklama respublika muassasalariga to‘g‘ri kelmoqda. Bu borada viloyat va tuman darajasida xizmat ko‘rsatish ko‘lamini kengaytirishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Xususan, 1500 ta klinik protokolni standart operatsion muolajalarga moslashtirish va ishlab chiqish, shuningdek, eng keng tarqalgan kasalliklar bo‘yicha bemorlarning klinik yo‘nalishlarini joriy etish va raqamlashtirish rejalashtirilgan.

So‘nggi yillarda mamlakatda insult va yurak xurujiga olib keladigan gipertoniya, yurak ishemik kasalligi va qandli diabet kasalliklari ko‘payib borayotgani, 85 foiz hollarda bemorlar nogiron bo‘lib qolayotganligi sababli, hukumat birlamchi bo‘g‘inda sun’iy intellekt imkoniyatlaridan keng foydalangan holda ushbu kasalliklarning oldini olish va davolash bo‘yicha yangi protokollar va yondashuvlarni joriy etishni rejalashtirmoqda.

Shuningdek, EKG-telemetriya, telemeditsina, trombolizis terapiya, stentlash, tromboekstraksiya yo‘lga qo‘yiladi. Shu bilan birga, aholiga insult belgilarini erta aniqlash algoritmini ommalashtirish va o‘rgatishga alohida e’tibor qaratish rejalashtirilgan. Nevrologik kasalliklar va insultni davolashni takomillashtirish uchun mamlakatda Milliy nevrologiya va neyroreabilitatsiya tibbiyot markazi tashkil etiladi. Buning uchun Toshkent shahrida 250 o‘rinli zamonaviy bino barpo etiladi. Unda yiliga 3 mingdan ziyod jarrohlik amaliyotini o‘tkazish rejalashtirilgan.

Ushbu markaz, shuningdek, Samarqand va Buxorodagi tibbiyot oliy o‘quv yurtlari klinikalari zamonaviy uskunalar bilan jihozlanadi. Bundan tashqari, yaponiyalik hamkorlar ko‘magida xalqaro standartlar asosida erta reabilitatsiya xizmatini joriy etish rejalashtirilgan. 150 nafar tibbiyot xodimi xorijda malaka oshiradi va qayta tayyorlanadi. Ushbu loyihani amalga oshirish uchun 150 mln dollar yo‘naltiriladi.

Shuningdek, rasmiylar amaldagi sog‘liqni saqlash tizimini xaritalash va raqamlashtirish hamda shu asosda yangi qurilish standartlarini ishlab chiqish va joriy etish, 210 ta sanitariya me’yorlarini qayta ko‘rib chiqish, shuningdek, poliklinika va kasalxonalar uchun namunaviy loyihalarni ishlab chiqishni o‘z ichiga olgan yagona yondashuvli tibbiyot muassasalarini tashkil etish bo‘yicha bosh rejani ishlab chiqishni taklif qildi.

Bugungi kunda tuman miqyosida 1500 ta laboratoriya 2800 ta poliklinikaga xizmat ko‘rsatmoqda. Shu bilan birga, ko‘plab uskunalar ma’nan eskirgan, ayrim tahlillar qo‘lda o‘tkazilmoqda, shu sababli aholi orasida laboratoriya tahlillariga nisbatan ishonchsizlik kuchaymoqda. Hukumat 2030-yil oxirigacha 198 ta markazlashtirilgan laboratoriya tashkil etish, ichki va tashqi sifat nazoratini yo‘lga qo‘yish, barcha jarayonlarni raqamlashtirish, shuningdek, bepul tadqiqotlar sonini ko‘paytirish orqali laboratoriyalar faoliyatini takomillashtirishni taklif qildi.

Ta’lim sohasi mutasaddilari Toshkent davlat tibbiyot universiteti huzurida Professional tibbiyot akademiyasini tashkil etish orqali Hamshiralar akademiyasi faoliyatini transformatsiya qilish g‘oyasini ilgari surdi. Xususan, xalqaro hamkorlar ko‘magida qo‘shma o‘quv dasturlarini ishlab chiqish va joriy etish, NCLEX imtihoni asosida hamshiralarni xalqaro sertifikatlash rejalashtirilgan. Bundan tashqari, hukumat oliy ma’lumotli hamshiralar tayyorlash yo‘nalishi bo‘yicha oliy o‘quv yurtlariga qabul kvotasini bosqichma-bosqich oshirmoqchi.

Shuningdek, barcha ta’lim dasturlarini xalqaro tashkilotlar talablari asosida akkreditatsiyadan o‘tkazish, oilaviy shifokorlik bo‘yicha integratsiyalashgan ta’lim dasturi va bir yillik internatura, ikki bosqichli bilimni baholash tizimini joriy etish, professor-o‘qituvchilarning talabalarga nisbatini oshirish taklif etildi. Bundan tashqari, talabalarning “bemor yotgan joyida” amaliy mashg‘ulot vaqtini oshirish. Tibbiyot xodimlarini ro‘yxatga olish tizimi bosqichma-bosqich joriy etiladi.

Aholi salomatligini yaxshilash maqsadida Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi qo‘mitasi faoliyatini yuqumli bo‘lmagan kasalliklar, onalar va bolalar o‘limi hamda jarohatlanishning oldini olish bo‘yicha profilaktika tadbirlariga yo‘naltirish, yuqumli bo‘lmagan kasalliklar profilaktikasi milliy dasturini ishlab chiqish taklif etildi.

Mamlakatda qon bilan ishlash xizmatini yaxshilash doirasida 2026-2030-yillarga mo‘ljallangan dastur qabul qilish, uning doirasida qon bilan ta’minlanganlikni 100 foizga yetkazish, bundan tashqari, qon preparatlarini ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish, viruslarni inaktivatsiya qilish va nurlantirishni amaliyotga joriy etish orqali qon xavfsizligini ta’minlash taklif etildi. Ushbu chora-tadbirlar qon ketishidan o‘limni kamaytirish, qonning mavjudligini ta’minlash imkonini berishi rejalashtirilgan.

Ta’kidlanganidek, bugungi kunda farmatsevtika bozorining faol rivojlanishi uning hajmini 2 milliard dollardan oshirish imkonini berdi. Shuningdek, aholini sifatli, xavfsiz va samarali dori vositalari bilan ta’minlash maqsadida JSST tomonidan tavsiya etilgan mezonlarni inobatga olgan holda dori vositalarini ro‘yxatdan o‘tkazishni tan olish tartibi, jeneriklarning bioekvivalent sinovlari, tibbiy buyumlarni ularning xavfsizlik sinfini hisobga olgan holda ro‘yxatdan o‘tkazishning tabaqalashtirilgan tizimi, tibbiy buyumlarni realizatsiya qilish bo‘yicha faoliyatni boshlash uchun xabardor qilish tartibini joriy etish rejalashtirilmoqda.

Bundan tashqari, hukumat shartnoma asosida ishlab chiqarish va texnologiyalar transferini yo‘lga qo‘yish, farmakologik nazoratning zamonaviy mexanizmlarini joriy etishni rejalashtirmoqda. Prezident bildirilgan takliflarni ma’qullab, ularni amalga oshirishga qaratilgan tegishli hujjatlarni imzoladi. Davlat rahbari belgilangan vazifalar ijrosini tizimli va sifatli ta’minlash yuzasidan mutasaddilarga topshiriqlar berdi.

Mavzuga doir: Davlat tibbiyotimi yoki xususiy tibbiyot: o‘zbekistonliklar nimani afzal ko‘radi? NOVA24 jurnalisti Toshkent aholisi o‘rtasida so‘rov o‘tkazib, ular tibbiy xizmat sifati haqida qanday fikrda ekanini aniqladi.