Hisobga qo‘yish va ota-onalarga jarima solish: maktabda telefondan foydalanganlik uchun nima tahdid solmoqda?
NOVA24.uz tahririyati smartfonlardan hatto o‘qituvchilar ham foydalanishi mumkin bo‘lmagan rasmiy qoidalarni eslatadi.

2-sentyabrdan O‘zbekistondagi barcha maktablarda yangi o‘quv yili boshlandi, shu bilan birga an’anaviy savol tug‘iladi — bolalarning telefonlari bilan nima qilish kerak, ular taqiqlanganmi yoki yo‘qmi?
Savolga to‘g‘ridan to‘g‘ri Maktabgacha va maktab ta’limi vazirining buyrug‘i bilan tasdiqlangan “Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarining takomillashtirilgan odob-axloq qoidalari” javob beradi. Bu umumdavlat darajasidagi me’yoriy hujjat, shuning uchun u mamlakatdagi barcha maktablar — ham davlat, ham xususiy maktablar uchun majburiydir.
O‘quvchilar telefonlarini o‘chirib qo‘yishlari yoki ovozsiz rejimga o‘tkazishlari kerak, shundan so‘ng ularni maktabga kirishda topshirishlari kerak. Buning uchun foye yoki sinflarda maxsus qutilar ko‘rinishidagi xavfsiz saqlash joylari tashkil etilishi kerak. Bolalar mashg‘ulotlar tugagandan keyingina telefonini olishi mumkin.
Agar o‘quvchi ogohlantirishlarga qaramay, dars paytida telefondan foydalansa, o‘qituvchi, sinf rahbari, direktor o‘rinbosari yoki maktab psixologi ishtirokida bolaning telefoni majburan tortib olinadi.
Shundan so‘ng ota-onalar farzandi darsda telefondan foydalangani haqida xabardor qilinadi, shundan so‘ng vaziyat maktabning jamoatchilik va kuzatuv kengashi vakillari tomonidan muhokama qilinishi kerak, shundan keyingina telefon bolaning ota-onasi yoki boshqa qonuniy vakillariga qaytariladi.
O‘quv yili davomida ikki va undan ortiq marta takroran qoidabuzarlik sodir etilsa, ota-onalar yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar qonuniy javobgarlikka tortilishi mumkin, o‘quvchining o‘zi esa ichki ishlar organlarining profilaktik ro‘yxatiga kiritiladi.
Ota-onalarga nima xavf solmoqda: Ma’muriy kodeksda 47-modda bor, bu bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berish bo‘yicha majburiyatlarni bajarmaslik bo‘lib, u BHMning bir baravaridan besh baravarigacha yoki 412 ming so‘mdan 2,06 million so‘mgacha jarima solishni nazarda tutadi. Agar qoidabuzarlik bir yil ichida takrorlansa, BHMning 10 baravarigacha yoki 4,12 million so‘mgacha jarima solinadi.
Ta’kidlash joizki, telefonlarni nafaqat o‘quvchilar, balki maktabga tashrif buyurgan barcha o‘qituvchilar, texnik xodimlar va ota-onalar topshirishlari shart.
Maktab hududida foto va video suratga olish qat’iyan taqiqlangani, pedagoglar va ta’lim jarayoni ishtirokchilarining roziligisiz suratga olish taqiqlangani alohida qayd etilgan.
Bundan tashqari, ta’lim muassasasi ma’muriyatining ruxsatisiz maktabda olingan har qanday foto va videolarni internetda e’lon qilish taqiqlanadi. Muntazam ravishda qoidabuzarlik sodir etilgan taqdirda, maktab ma’muriyati ota-onalar va o‘quvchining o‘ziga nisbatan profilaktika va ma’muriy tusdagi choralarni qo‘llash tashabbusi bilan chiqishga haqli.
Avvalroq Toshkentda maktab o‘quvchilarining telefonlari yana tekshirila boshlangandi. Yarim qonuniy reydlar “o‘quvchilarni yot g‘oyalar va salbiy ta’sirlardan himoya qilish” maqsadida o‘tkaziladi.
Eslatib o‘tamiz, Toshkent viloyati hokimi “telefonsiz maktab”ga 300 million so‘m pul bergandi. Zoyir Mirzayev pul mukofotini muassasa direktoriga shaxsan topshirdi.
Izohlar