Tadbirkorlar davlat organlari yerlarini ijaraga olishi mumkin bo‘ladi

2025-yil 1-oktyabrdan tadbirkorlar o‘z bino va inshootlariga tutash yer uchastkalarini, shu jumladan davlat organlarining doimiy foydalanishidagi yer uchastkalarini ijaraga olishlari mumkin bo‘ladi, deb yozadi Norma.

Vazirlar Mahkamasining “Tadbirkorlik subyektlari tomonidan tutash hududlardan mavsumiy foydalanish tartibini yanada soddalashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 478-son qarori qabul qilindi. Hujjat ilgari faqat uzoq va murakkab kelishuvlardan so‘ng mavjud bo‘lgan yondosh yerlarga tadbirkorlarning kirishini soddalashtiradi. O‘zgarishlar faqat ta’lim va tibbiyot muassasalari hududiga taalluqli bo‘lmaydi.

Ijara quyidagicha amalga oshiriladi:

• auksionsiz — to‘g‘ridan to‘g‘ri, agar yer tadbirkorning obyekti bilan chegaradosh bo‘lsa;
• uzaytirish imkoniyati bilan bir yil muddatga;
• yer solig‘i stavkasining 3 baravarigacha miqdorda ijara to‘lovi bilan;
• DSQ tomonidan nazorat qilinadigan shartnomalarni ro‘yxatga olishning elektron tizimi bo‘yicha.

Birinchi marta yagona talablar mustahkamlandi:

• barcha obyektlar oldindan tasdiqlangan sxema va arxitektura “dizayn-kodi”ga muvofiq joylashtiriladi;
• kapital obyektlarni kelishmasdan qurish va tashqi ko‘rinishini o‘zgartirish taqiqlanadi;
• shartlar buzilganda — obyekt demontaj qilinadi, shartnoma bekor qilinadi.

Mahalliy hokimiyat organlari 2025-yil 1-oktyabrga qadar:

• noqonuniy joylashtirilgan obyektlarni xatlovdan o‘tkazadi;
• ularning qonuniylashtirilishini yoki hududning bo‘shatilishini ta’minlashi;
• tasdiqlangan sxemalar va dizayn-kodlarni rasmiy veb-saytlarga joylashtirish.

Shuningdek, davlat organlari va mahalliy byudjetlar o‘rtasida ijara to‘lovlarini qayta taqsimlash tizimi yaratilmoqda. Qayd etilishicha, bu hokimiyat organlarining tadbirkorlar faoliyatini qonuniylashtirishdan manfaatdorligini oshiradi. Yangi tartib quyidagilarga imkon beradi:

• mahalla va ko‘chalarda tadbirkorlik faoliyatini kengaytirish;
• yashirin ijara ulushini kamaytirish;
• shaharlarning tashqi qiyofasini tartibga keltirish;
• byudjetlarga tushumlarni ko‘paytirish.

Hujjatda aniqlik kiritilishicha, ijara yerni mulk qilib berish hisoblanmaydi va kapital qurilish huquqini yoki ko‘chmas mulkka bo‘lgan huquqlarni ro‘yxatdan o‘tkazish huquqini bermaydi.

Eslatib o‘tamiz, tadbirkorlar ayrim soliqlarni yil davomida ikki bosqichda to‘lashi mumkin bo‘ladi. Soliq va bojxona siyosatini takomillashtirish uchun olimlar va tadbirkorlar jalb etiladi.