O‘zbekiston operatorlari tashqi internet kanallariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish imkoniyatiga ega bo‘ldi

O‘zbekistonda telekommunikatsiya operatorlari o‘z ehtiyojlari uchun xalqaro internet-kanallarga mustaqil ravishda chiqishlari mumkin bo‘ladi, deyiladi prezident qarorida.

Ma’lumotlarga ko‘ra, 2030-yil 1-yanvarga qadar mobil yoki simli tarmoqlarga ega bo‘lgan, biroq xalqaro internet tarmoqlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish huquqiga ega bo‘lmagan telekommunikatsiya operatorlari o‘z tijorat ehtiyojlari va foydalanuvchilarga xizmat ko‘rsatish uchun xalqaro kanallarga mustaqil ravishda ulanishi mumkin bo‘ladi.

Raqamli texnologiyalar vazirligi ulanishni muvofiqlashtirish uchun mas’ul bo‘ladi, “Respublika telekommunikatsiya tarmoqlarini boshqarish markazi” esa ishchi organ bo‘ladi. Shu bilan birga, mas’ul idoralar 2028-yil 1-iyulga qadar operatorlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulash tartibini takomillashtirish bo‘yicha qarorni taklif qilishi kerak bo‘ladi.

Qayd etilishicha, bunday amaliyot tajriba doirasida o‘tkaziladi. Xususan, unda ishtirok etish uchun operatorlarga quyidagilar kerak bo‘ladi:

• qarorga ilovada belgilangan vaqtinchalik talablar va shartlarni bajarish;
• ishchi organ bilan monitoring tartibi, tomonlarning huquq va majburiyatlari, shuningdek shartlarni buzganlik uchun javobgarlik choralari aks ettiriladigan shartnoma tuzish.

Shuningdek, hokimiyat o‘z tijorat ehtiyojlari uchun xalqaro internet tarmoqlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish huquqini olishni istagan telekommunikatsiya operatorlari uchun vaqtinchalik talablar va shartlarni belgiladi. Xususan, xalqaro internet tarmoqlariga ulanish maxsus markazlari (XIT) orqali amalga oshiriladi.

Bunda operatorlar mamlakat hududining kamida 50 foizini, shu jumladan olis va borish qiyin bo‘lgan hududlarni qamrab olgan magistral optik tolali tarmoqlarga ega bo‘lishi, shuningdek, raqamli tafovutni qisqartirish va aholini keng polosali telekommunikatsiya xizmatlaridan foydalanish imkoniyati bilan ta’minlash uchun o‘z telekommunikatsiya infratuzilmasiga ega bo‘lishi kerak.

Bundan tashqari, ulanish chog‘ida JQYM, axborot xavfsizligi va kiberxavfsizlik bo‘yicha qonun hujjatlari talablariga rioya etilishi kerak, favqulodda vaziyat yoki xavfsizlikka tahdid yuzaga kelgan taqdirda esa vakolatli organlarning qaroriga ko‘ra XITlar faoliyatini cheklashlari yoki to‘xtatib qo‘yishlari mumkin.

Avvalroq Afg‘onistonda “gunohlarga qarshi kurashish” uchun internetni bosqichma-bosqich taqiqlash rejalashtirilayotgani haqida xabar berilgandi. Uzilish tufayli pasport xizmatlari va bojxona allaqachon ziyon ko‘rmoqda.