Hamma tinchlik uchun: Tramp, Putin, Zelenskiy va Yevropa Ittifoqi qanday qaror qabul qildi?
AQSH prezidenti Alyaskada Vladimir Putin bilan muzokaralar sirini oshkor qildi.
16-avgust kuni Alyaskaning Ankorij shahrida AQSH va Rossiya prezidentlari o‘rtasida muzokaralar bo‘lib o‘tdi. Muhokamaning asosiy mavzusi Ukrainadagi mojaroning tugashi bo‘ldi.
Uchrashuv deyarli uch soat davom etdi, shundan so‘ng Vladimir Putin va Donald Tramp jurnalistlar oldidagi matbuot anjumanida munosabatlarni normallashtirish, vaziyatni tushunish va Ukrainadagi mojaroni hal qilish zarurligi haqida umumiy iboralar va bayonotlar bilan cheklandi. Prezidentlar hech bo‘lmaganda jamoatchilik oldida qandaydir aniq kelishuvlarga erishilgani haqida xabar berishmadi.
Vladimir Putin Ukraina uchun xavfsizlik kafolatlari huquqini tan oldi, biroq tinchlikka erishish uchun Rossiya manfaatlarini hisobga olish kerakligini ta’kidladi, AQSH prezidenti ularning mavjudligini tushunadi. O‘z navbatida, Donald Tramp Vladimir Putin bilan ajoyib munosabatlarga ega ekanligini, ular tinchlikka erishish uchun yaxshi imkoniyatga ega ekanligini, ammo birinchi uchrashuvda to‘liq tushunishga hali erishilmaganini aytdi.
Donald Tramp Ukraina prezidenti, ba’zi Yevropa yetakchilari va NATO rahbariyati bilan telefon orqali muloqot qilganidan so‘ng, AQSH prezidenti Vladimir Putin bilan uchrashuvda o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha oldindan kelishuvsiz tezroq tinchlik shartnomasini tuzish masalasi muhokama qilinganini ma’lum qildi. Bu rejani “hamma” ma’qulladi, aftidan, Yevropa yetakchilari va Ukraina prezidenti ham.
“Hamma Rossiya va Ukraina o‘rtasidagi dahshatli urushni tugatishning eng yaxshi yo‘li to‘g‘ridan-to‘g‘ri tinchlik shartnomasini tuzish, ko‘pincha qoidabuzarliklarga olib keladigan o‘t ochishni to‘xtatish to‘g‘risidagi oldindan kelishuvsiz, degan xulosaga keldi”, — Donald Tramp.
Shuningdek, AQSH prezidenti Vladimir Zelenskiy 18-avgust, dushanba kuni Vashingtonga tashrif buyurishini ma’lum qildi. Ukraina rahbari bilan muzokaralar muvaffaqiyatli o‘tgan taqdirda, AQShdan keyin Vladimir Putin bilan yangi uchrashuv tashkil etiladi. Agar voqealar ijobiy yakun topsa, keyingi ikki uchrashuvda yakuniy tinchlik bitimini ishlab chiqish uchun sharoit yaratilishi mumkin.
Axios ma’lumotlariga ko‘ra, to‘g‘ridan-to‘g‘ri tinchlik shartnomasini tuzish taklifini Vladimir Putin ilgari surgan, keyinchalik Donald Tramp bu pozitsiyani Vladimir Zelenskiy va Yevropa yetakchilariga o‘tkazgan. Hatto sulh shartlarining taxminiy tafsilotlari ham yo‘q.
Yevropa Ittifoqi va Buyuk Britaniya yetakchilari Donald Tramp bilan muzokaralardan so‘ng qo‘shma bayonotda Ukrainaga qurol-yarog‘ yetkazib berishni cheklash yoki mamlakatning Yevropa Ittifoqi va NATOga qo‘shilish urinishlaridan voz kechish imkoniyatini istisno qildi.
Ukraina o‘z suvereniteti va hududiy yaxlitligini samarali himoya qilish uchun mustahkam xavfsizlik kafolatlariga ega bo‘lishi kerak, dedi Yevropa Ittifoqi va Fransiya, Germaniya, Buyuk Britaniya, Italiya, Finlyandiya va Polsha rahbarlari.
Vladimir Zelenskiy ham bayonot berib, agar u Rossiyaga shartnoma tuzilgunga qadar bosimni saqlab qolgan holda real va uzoq muddatli tinchlikni ta’minlasa, tezroq tinchlik kelishuvi g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi.
Izohlar